کتابخانه

تاریخچه و اهداف

کتابخانه و مرکز اسناد بنیاد ایران‌شناسی در سال 1380 با هدف ترويج مطالعه و پژوهش‌هاي بنيادين در حوزه ايران‌شناسي، معرفي پيشينه‌هاي تاريخي، ادبي، فرهنگي و علمي ايران و ايرانيان و ايجاد فضايی مناسب براي مطالعه، پژوهش و ارائه خدمات کتابخانه‌اي به فرهيختگان و پژوهشگران تأسيس شد.

این كتابخانة تخصصی، با بیش از 190 هزار مدرک تخصصی درزمینه ایران‌شناسی، بستری مناسب برای تحقیق و پژوهش فراهم کرده است. بخش‌های مختلف کتابخانه شامل مرکز اسناد و نسخ خطی، کارگاه مرمت، امانت، مرجع، نشریات و منابع دیداری و شنیداری است.

مجموعه كتابخانه دارای 122.206 جلد كتاب فارسی و لاتین، حدود 8.000 عنوان مدارك و اسناد مکتوب، 22.000 عنوان منابع دیداری‌‌شنیداری و بیش از 40.000 جلد نشریه است.

باوجود گذشت زمان کوتاه از تأسیس، این کتابخانه به یكی از غنی‌ترین مراكز تخصصی و پژوهشی درزمینه مطالعات ایران‌شناسی تبدیل شده است و بخش‌های گوناگون آن خدمات علمی و فرهنگی متنوعی ارائه می‌دهند.

بخش ها و واحدها

بخش مرمت و مركز اسناد كتابخانه

این بخش با مجموعه‌ای ارزشمند از 70 نسخة خطی نفیس، حدود 400 عنوان کتاب چاپ سنگی، 580 عنوان کتاب چاپ سربی و بیش از 110 سند و طومار قدیمی و مرمت‌شده، به‌صورت نمایشگاهی در دسترس پژوهشگران و علاقه‌مندان قرار دارد. از ویژگی‌های بارز این بخش، وجود کارگاهی مجهز به امکانات تخصصی مرمت است که برای نگهداری اصولی و حفاظت از نسخ و کتاب‌های قدیمی کتابخانه به کار گرفته می‌شود.

بخش سازماندهی و مجموعه‌سازی

به‌منظور دسترس‌پذیری سریع منابع ازطریق سیستم جامع كتابخانه، بخش سازماندهی وظیفة فهرست‌نویسی، رده‌بندی، نمایه‌سازی و آماده‌سازی تمامی منابع كتابخانه را بر عهده دارد. این کار با استفاده از ابزارهای كتابشناختی، فناوری‌های نوین و براساس استاندارهای ملی و كتابخانه‌ای انجام می‌شود. رده‌بندی کتاب‌ها براساس نظام کتابخانه کنگره (L.C)، فهرست‌نویسی منابع بر پایه قواعد بین‌المللی انگلوآمریکن (Anglo-American) و نقطه‌گذاری براساس استاندارد بین‌المللی کتابنامه‌نویسی (ISBD) انجام می‌گیرد.

بخش مجموعه‌سازی نیز با تهیه فهرست‌ها و كتابشناسی‌ها، انتخاب، سفارش، خرید، اهدا و مبادله منابع چاپی و غیرچاپی به زبان فارسی و لاتین و همچنین شركت در تمامی نمایشگاه‌های تخصصی به‌صورت روزانه و جاری در حال گسترش مجموعه كتابخانه است.

بخش مرجع

این بخش با مجموعه‌ای شامل بیش از 20.000 جلد مدرك (حدود 7500 عنوان) به‌صورت قفسه باز در دسترس مراجعان قرار دارد. چیدمان قفسه‌ها براساس موضوعی انجام شده است تا اعضا بتوانند به‌آسانی به منابع دسترسی داشته باشند. تعداد 2784 عنوان پایان‌نامه فارسی و لاتین نیز در این بخش نگهداری می‌شود که در دسترس پژوهشگران و اعضای کتابخانه قرار گرفته است. استفاده از منابع مرجع فقط در محل كتابخانه مجاز است. ازجمله فعالیت‌های این بخش:

  • ارائه منابع مرجع برای استفاده در سالن مطالعه كتابخانه؛
  • پاسخگویی به پرسش‌های ارجاعی، موضوعی و پژوهشی مراجعان؛
  • كمك به كاربران در یافتن «منابع و مآخذ» برای پژوهش‌های علمی؛
  • راهنمایی محققان در انجام جستجوی رایانه‌ای و موضوعی؛
  • راهنمایی كاربران در چگونگی استفاده از منابع مرجع؛
  • ارائه خدمات مرجع ازطریق تلفن، پست الكترونیكی و ... .
بخش نشریات

این بخش با مجموعه‌ای بالغ بر 40.000 جلد نشریه در 3200 عنوان شامل نشریات جاری و گذشته‌نگر فارسی و لاتین، یكی از غنی‌ترین مجموعه‌های آرشیوی در حوزه ایران‌شناسی محسوب می‌شود. این نشریات موضوعاتی مرتبط با پژوهش‌های تاریخی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی ایران را پوشش می‌دهند و در گردآوری نشریات قدیمی و كمیاب نیز اهتمام ویژه‌ای صورت گرفته است.

چیدمان مجلات در این بخش به صورت الفبایی عنوان است. نظر به اداره شدن این بخش به‌صورت قفسه بسته، مراجعان می‌توانند با درخواست نشریه، آن را از کارشناس این بخش دریافت کنند. ازجمله خدماتی كه در این بخش ارائه می‌شود:

  • امانت نشریات در سالن كتابخانه؛
  • انجام امور مربوط به اشتراک نشریات ادواری (تمدید، پیگیری و اشتراک)؛
  • راهنمایی مراجعان در یافتن مقالات در نشریات (راهنمای موضوعی)؛
  • راهنمایی مراجعین در استفاده از پایگاه‌های اطلاعاتی اشتراکی کتابخانه مانند Magiran و Noormags و Civilica؛
  • جستجو و ارائه مقالات درخواستی مراجعان در پایگاه‌های اطلاعاتی.
بخش منابع دیداری و شنیداری

منابع این بخش قابل امانت نیستند و اعضا می‌توانند از آنها در سالن مطالعه استفاده کنند. منابع موجود در این بخش عبارت‌اند از: 5116 عنوان لوح‌فشرده، 4334 عنوان عكس دیجیتال، 2436 عنوان اسلاید، 2493 عنوان پوستر، 2965 عنوان كارت‌پستال، 439 عنوان بروشور، 1026 عنوان نقشه جغرافیایی، 1002 عنوان نوار صوتی و تعدادی نگاتیو پایه‌شیشه‌ای و فیلم نگاتیو.

بخش امانت

بخش امانت كتابخانه وظیفه پاسخگویی به نیازهای كاربران و ارائه خدمات را بر عهده دارد. در این بخش، افزون‌بر امكان جستجو در نرم‌افزار كتابخانه، دسترسی به پایگاه‌های اطلاعاتی نیز فراهم شده است. ازجمله خدماتی كه در این بخش به کاربران ارائه می‌شود:

  • امانت‌ و بازگشت منابع فارسی و لاتین؛
  • راهنمایی مراجعان در استفاده از نرم‌افزار کتابخانه، منابع علمی و پایگاه‌های اطلاعاتی؛
  • انجام امور مربوط به عضویت و تسویه حساب اعضای موقت و دائم كتابخانه؛
  • دریافت پیشنهادهای خرید منابع از سوی اعضا و کاربران کتابخانه.

مدیریت و کارکنان

نام و نام خانوادگی عنوان پست تلفن رایانامه
مریم السادات میرحیدری مدیر کتابخانه و مرکز اسناد 88608931 library@iranology.ir
هانیه مخلصی کارشناس بخش امانت 8-88066146 داخلی 1216 haniyemokhlesi1981@gmail.com
پریسا سعیدی کارشناس بخش فهرست‌نویسی و نمایه‌سازی 8-88066146 داخلی 1312 parisa.saeedi82@gmail.com
ندا آشناور کارشناس بخش مخزن 8-88066146 داخلی 1139
شهرام نقی‌زاده کارشناس بخش مجموعه‌سازی 8-88066146 داخلی 1140 Naghizade.sh@gmail.com

برنامه های پیش رو

  • ایجاد کتابخانه دیجیتال: زمینه‌سازی و راه‌اندازی كتابخانه‌ رقومی (دیجیتال)
  • توسعه مرکز اسناد: گسترش، احیا و بهینه‌سازی مرکز اسناد و نسخ خطی
  • همکاری‌های بین‌کتابخانه‌ای: تعامل و همكاری بیشتر با سایر كتابخانه‌ها ازطریق امضای تفاهم‌نامه‌های مشترک برای مبادلات علمی و پژوهشی.

گزارش آماری کتابخانه

گالری تصاویر

سوالات متداول

عضویت در كتابخانه بنیاد برای اعضای دائم رایگان است. اعضای دائم شامل دانشجویان، پژوهشگران، استادان و همکاران بنیاد ایران‌شناسی هستند که می‌توانند با ارائه مدارک زیر از منابع کتابخانه استفاده کنند:

  • ارائه معرفی‌نامه از مدیر گروه آموزشی یا معاونت‌های مربوط
  • یک قطعه عکس 4*3
  • تکمیل فرم تقاضای عضویت دائم

اعضای موقت شامل دانشجویان و فارغ‌التحصیلان رشته‌های مرتبط با حوزه‌های تخصصی ایران‌شناسی شامل رشته‌های علوم انسانی و سایر رشته‌های مربوط به ایران‌شناسی با تشخیص کتابخانه تخصصی، به مدت شش ماه با ارائه مدارك زیر و با پرداخت هزینه حق عضویت به عنوان عضو موقت کتابخانه پذیرفته می‌شوند.

  • یک قطعه عکس 4*3
  • تکمیل فرم تقاضای عضویت موقت
  • دانشجویان با ارائه معرفی‌نامه از دانشگاه مربوطه و کارت شناسائی معتبر
  • فارغ‌التحصیلان با ارائه دانشنامه فارغ‌التحصیلی و تصویر آن و یا معرفی‌نامه از محل کار، به همراه کارت شناسائی معتبر
امانت کتاب های چاپی برای اعضای دائم، حداکثر تا 10 عنوان و به مدت 15 روز امكان پذیر است. امانت کتاب های چاپی برای اعضای موقت به کلی ممنوع است. این اعضاء می توانند از منابع کتابخانه در سالن مطالعه استفاده نمایند.

عضویت در كتابخانه بنیاد برای اعضای دائم (دانشجویان تحصیلات تکمیلی بنیاد، پژوهشگران، استادان و همکاران بنیاد ایران‌شناسی) رایگان است.

عضویت در کتابخانه برای اعضای موقت (دانشجویان، فارغ‌التحصیلان و پژوهشگران خارج از بنیاد ایران‌شناسی) با پرداخت هزینه حق عضویت – مصوب شده در هر سال - امکان‌پذیر است.

كتاب های مرجع، پایان نامه ها، نشریات ادواری، اسناد، گزارش ها و مواد دیداری - شنیداری فقط در سالن کتابخانه به امانت داده می‌شوند و خروج آنها از تالار مطالعه بکلی ممنوع است.

تبصره- دریافت و استفاده از منابع برای اعضاء موقت كتابخانه فقط با تحویل كارت شناسایی معتبر به مسئول میز امانت و در محل سالن مطالعه امكان پذیر است.

تایید برگه تسویه حساب اعضای كتابخانه منوط به ارائه فرم تسویه تایید شده مسئول میز امانت و نشریات است.
اعضاء دائم پس از تسویه حساب می توانند مطابق با مقررات و با هماهنگی مسئول میز امانت، مجددا با عنوان عضو موقت به عضویت كتابخانه درآیند. بدیهی است امانت منابع به این اعضا مشمول قوانین اعضا موقت خواهد بود.
رده‌بندی كتابخانه بر اساس نظام رده‌بندی کتابخانه کنگره ( LC ) انجام گرفته است. سیستم مخازن اصلی و نشریات به صورت بسته اداره می شود. برای سهولت دسترسی مراجعان به منابع مرجع، این بخش با مخزن باز اداره می شود.
بخش اسناد و نشریات به صورت قفسه بسته اداره می شود. مراجعان می توانند با ارائه برگه درخواست نشریه، منبع مورد نظر را از كتابدار بخش دریافت نمایند. تهیه نسخه کپی از نشریات طبق مقررات امکان‌پذیر است.
كاربران می توانند از طریق جستجو در بانك كتابخانه و ارائه برگه درخواست به مسئول بخش مرجع، مدرك مورد نظر خود را دریافت نمایند. تهیه كپی از پایان نامه ها، طرح های پژوهشی و مواد الکترونیکی (نسخه اصلی) طبق مقررات امکان‌پذیر نیست.

در صورت مفقود شدن كتاب و یا آسیب رساندن به آن، امانت‌گیرنده موظف است اصل کتاب را تهیه و به کتابخانه تحویل نماید.

تبصره 1-تا زمان جبران خسارت، منابع جدید به فرد مذكور امانت داده نمی شود.

تبصره 2- جبران خسارت از طریق ارائه نسخه كپی از اصل كتاب مورد تائید نیست.

تصویربرداری و تهیه هر نوع كپی از دایره المعارفها و كتابهای قدیمی یا نفیس فقط تحت شرایط خاص و با هماهنگی مسئول كتابخانه امكان‌پذیر است.

ساعت کاری کتابخانه تا پایان اسفندماه از شنبه تا چهارشنبه از ساعت 7:30 الی 15:30 اعلام می‌گردد.